AETHER

Van 16 november t/m 1 december bij ARS de expositie AETHER

Zoektocht naar het verbindende element. Tijdens de weekenden zullen diverse kunstenaars door middel van beeldende kunst, wetenschap, muziek, meditatie, filosofie en literatuur het begrip AETHER ontvouwen en duiden.

Sander ten Napel, Celine van Hoek, Tarek Arabi, Gillis Nienhuis-Egas, Nicole Carvajal, Elisabeth Vuez, Janine Melai en Vincent Icke geven invulling aan dit begrip vanuit hun achtergrond als kunstenaar.

AETHER

De dingen lijken los
Maar wie goed kijkt
Ziet dat alles aan elkaar hangt
En wie goed oplet
Weet dat niets hetzelfde blijft
Of op één plek

Wij zoeken naar het tussen
En naar het midden
Naar dat wat verbindt
Maar zich nooit toont

Wij rommelen rond de leegte
De kern van de zaak
De lijm van dit alles en de spil
De naaf van ons bestaan

Sander ten Napel is een veelzijdig kunstenaar, hij is schilder, beeldhouwer, muzikant, dichter. In zijn nieuwste werk probeert hij de wereld van opzij te laten zien: niet de dingen maar de stroming. De wereld is vol dingen die kunnen worden, dingen die verdwijnen en die nooit zullen zijn. Alles dwarrelt, maakt sporen, doet stof op waaien, slaat wonden en laat leemtes achter. Deze mogen zich vullen met iets dat nog nooit bestaan heeft.

Celine van Hoek is vooral beeldhouwer/tekenaar. Vanuit haar achtergrond als grafisch vormgever zijn vorm en tegenvorm voor haar een voor de hand liggend gegeven. Het zwart/wit van inkt op een lichte ondergrond geven alleen ruimte aan extremen, en geen uitsluitsel over wat vorm is en wat omgeving.

Tarek Arabi is een schilder die vanuit een ogenschijnlijk en tamelijk abstracte werkwijze verhalen vertelt die een diepgang hebben die vanuit het direct tonen van de verhalende elementen nooit bereikt zou worden. De werken staan de juiste mate van projectie toe zodat velen zich kunnen verbinden, maar je kunt het werk niet zomaar kneden naar je eigen invulling. Er zit een verhaal achter het werk dat ontdekt kan worden, maar dat ieder op z’n eigen manier mag verkennen.

Gillis Nienhuis-Egas maakt ruimtelijke ontwerpen, die ontstaan uit een noodzaak om iets geestelijks uit zijn beleving stoffelijk te maken. Zijn beeld ‘bol & kom’ gaat over vorm- en tegenvorm en hoe deze hetzelfde beschrijven vanuit tegengestelde invulling. Hetgeen dat ertussenin is, is ‘de vorm’ en alleen aanwezig als gevolg, en tegelijk als doel van het steenhouwen zelf.

Nicole Carvajal is een schilder die in een – niet per se – goed te duiden symboliek heel verhalend zaken benoemd die juist tot de verbeelding spreken omdat zij niet direct getoond worden. Deze zaken bevinden zich vooral op het menselijke of psychologische vlak, maar worden vaak door eenvoudige alledaagse voorwerpen opgeroepen. Nicole combineert en wekt daarmee een spanning op die hoewel niet zichtbaar uitgewerkt, wel zeer voelbaar is.

Elisabeth Vuez is een schilder die de laatste jaren veel werken in inkt heeft gemaakt waarin bijvoorbeeld het landschap van IJsland wordt getoond als het resultaat van de trage, soms explosieve en vooral onstuitbare krachten van de aarde. Ze laat zien hoe de basale elementen ruw hun schoonheid tonen, zonder toegedekt te zijn door bossen, landbouw en steden, met een ongrijpbare esthetische kwintessens als gevolg.

Janine Melai is een beeldhouwer. Haar werk is voornamelijk abstract en geeft blijk van grote betrokkenheid bij het brede scala van intermenselijke relaties, de natuur en de verhoudingen tussen macht en politiek. Deze betrokkenheid vertaalt zij in ogenschijnlijk eenvoudige vormen waarmee zij een indrukwekkend en zuiver lijnenspel creëert.

Vincent Icke is beeldend kunstenaar, sterrenkundige, publicist. Het meeste beeldende werk dat hij op dit moment maakt, is geïnspireerd op zijn favoriete omgeving: de ruimte, het heelal, en wat zich daar aan vreemde, bijzondere en opmerkelijke fenomenen voordoet.

PROGRAMMA

Kwintessens is een oude naam voor ‘het vijfde element’; oftewel: de aether. Het element dat hemel en aarde en al het andere verbindt, maar zelf onopgemerkt blijft. In het theatrale muziekstuk ‘Kwintessens’ komen de ‘vier klassieke elementen’ aan het woord. Deze omringen het midden (de kwintessens) met licht, spraak, klankschaal en zang. Deze elementen worden verbonden door een meditatief spel van cello en elektrische gitaar.

Aan ‘Kwintessens’ werken mee: compositie en geluidsband: Sander ten Napel; bolwerker: Gillis Nienhuis-Egas; cello: Paul Janse; sprekers: Merel van der Weiden, Madelon Sinnige, Marcel Oerlemans, Roelof Tamboer; zangers: Rachel bakkum, Annelies Korff de Gidts, Mattijs Vijverberg (directie), Jan Vereecke; licht: Renz Klerks; geluid: Joost van der Linden; assistent: Celine van Hoek.

RUIS: De experimentele improvisatieband Eisenbahn(Knotenpunkt)hinundherschieber verspreidt zich over de zalen. De muzikanten reageren op de kunstwerken, de bezoekers en elkaar, zo een meditatief geluisdsknoopwerk voortbrengend. Celine, Marijn, Gillis en Celine – vaste leden van de band – worden bijgestaan door geluidskunstenaar Brian Sinnema; bekend onder de artiestennaam ‘Beggar Brahim’.

STIL: Kunstwerken bestaan bij de gratie van de toeschouwer. Hetzelfde werk ziet er voor iedereen anders uit en brengt iets anders teweeg. Wat vult de ruimte tussen de toeschouwer en het werk? Een observatie in een oogwenk kan heel waardevol zijn, maar … wat gebeurt er als je de tijd neemt en je verwachtingen loslaat?

Dat is iets waarin Taco Scheltens en Madelon Sinnige je begeleiden. Taco vanuit een achtergrond van Zen-meditatie, Madelon van uit de haptomie.

GEDACHTEN & GEDICHTEN: Dat iets etherisch is, wijst vaak op vluchtige of ongrijpbare kwaliteiten. Taal is daar bij uitstek een voorbeeld van; een verschijnsel dat ‘gedachten en emoties’ van mens naar mens kan overdragen. Taal kan op veel manieren gebruikt worden: praktisch, als machtsmiddel, als leugen, onderzoekend, verhelderend of kunstzinnig bijvoorbeeld. Die laatste drie voorbeelden krijgen een podium bij ‘gedachten en gedichten’.

Don Kwast geeft een voordracht over de ‘aether’ vanuit zijn achtergrond als filosoof. Dichters Leo van Zanen, Han Ruijgrok, Martin Aart de Jong en Frans Terken – waarbij Sander ten Napel zich als organisator voor de gelegenheid aansluit – dragen teksten en gedichten voor, die in de loop van de geschiedenis geschreven zijn, waar ‘de aether’ een grote rol in speelt.

‘NIETS IS NIET NIKS’
Als je op een donkere nacht naar boven kijkt, zie je de sterren. Daartussen vinden we gas- en stofwolken. We noemen het wel ‘de ruimte’, maar eigenlijk zie je alleen maar materie. Als je de sterren en alle andere materie zou wegnemen, dan houd je nog iets over, namelijk: ruimte. Ruimte is niet niets. Ruimte is echt spul, en die kun je vorm geven, net zoals klei, brons of marmer. Ruimte is goed materiaal voor kunstwerken. Hoe je met dat materiaal werkt zal ik laten zien. Mijn hamer en beitel vind ik in Einsteins relativiteitstheorie.

Expositie AETHER – Zoektocht naar het verbindende element
Trachten te tonen wat niet is … dat wat verbindt … noodzakelijk maar ongrijpbaar.
Door middel van beeldende kunst, muziek, taal, meditatie en wetenschap.
Een doodlopende weg? Dan wel via een inspirerend en veelzijdig pad!

Voor meer informatie over de expositie AETHER – celine@celineskunst.nl

Voorbij

AETHER

van zaterdag 16 november t/m zondag 1 december

vrijdag, zaterdag en zondag van 13:00 uur tot 17:00 uur

Ars Aemula Naturae, Pieterskerkgracht 9a, Leiden